Club de Lectura “Letras” de Danièla Julien
Lo divendres 19 de julhet, faguèrem la desena session del Club de Lectura en format presencial i virtual. Lo libre que legiguèrem foguèt Letras, de Danièla Julien. Aguèrem l’astre d’aver la participacion virtuala de l’autora, de manièra que la session foguèt diferenta de las abitualas. Totes los participants del Club de Lectura poguèrem dire a l’autora qu’aviam gaudit de la lectura e la mercejar per respondre totas las questions qu’aviam.
Com d’abituda, la session comencèt amb una pichona presentacion de la biografia de l’autora i del libre:
Danièla Julien nasquèt a Tarascon en 1944. Aprenguèt lo provençal de sa grand e de son paire mas foguèt l’an 1974, que comencèt escriure en occitan, dempuèi d’anar a l’universitat occitana d’estiu. Es ensenhaira d’occitan, militant occitanista, critica literària e expèrta en l’òbra de Robèrt Lafont.
Novèlas
- 1999: Viatge d’ivern, Perpignan, Trabucaire. Prix Jaufre Rudel 1999.
- 2007: Adieu Paure… Lleida, Solei d’Autan. Prix Les Taliures.
- 2014: Letras, IEO-Languedoc.
Poesia
- 2013: Séductions (graphisme de Diane Bernier), Montréal, chez l’auteur.
- 2016: De mèu e de juscla, L’aucèu libre.
Traduccions e estudis
- 2000: La Festa de Robert Lafont, morceaux choisis et traduits, ANglet, Atlantica/Pau, Institut Occitan.
- 1994: Études sur La Festa de Robert Lafont, deux volumes, thèse de doctorat soutenue le 12 octobre-1994, Montpellier, Université Paul Valéry (Études occitanes). Édition en 1997 aux Presses universitaires du Septentrion, Villeneuve-d’Ascq.
Premis
- Prix Jaufré-Rudel 1999
- Prix des Taliures 2007
- Premio Ostana – Scritture in Lingua Madre 2014
Letras es un libre epistolar, son d’istòrias racontadas amb de letras. I a un pauc de tot, de letras mandadas a la maire, al fraire, a la sòrre… e las tematicas son tanben divèrsas. N’i a de pertocants, d’amusantas, de polemicas…
Tanben legiguèrem un poèma de l’autora e sa revirada al catalan facha per Dolors Català. L’autora foguèt plan contenta d’ausir la lectura del poèma e sa revirada:
Setze ans
Aviáu setze ans lo mond m’enchusclava,
ambe lo còr dubert ais ersas dei sasons, ère damiseleta emportada per l’aura.
Cracinar dei cigalas, rispa dau vent terrau, perfum de lònas.
Tot m’èra benurança.
Sota lei caciers blancs tot frenissents d’abelhas venguères, puèi, pausar tei mans sus ieu.
Alara còs e còs prengueriam de camins.
Camins de longuei nuechs ambe lo baticòr e camins d’aubas foscas ambe lo racacòr,
camins ensolelhats dintre lei còdols durs, camins embaumassats que senton a frescor.
Aviáu setze ans, sabiáu ren de l’amor, ambe tu, pas a pas, m’enchusclère dau mond.
Setze anys
Tenia setze anys i el món m’embriagava,
amb el cor obert a les onades de les estacions, era la libèl·lula que porta el vent.
El crepitar de les cigales, l’alè del vent terral, el perfum de les llacunes.
Tot era per mi una benaurança.
Més tard, sota les acàcies blanques que tremolaven d’abelles, vas venir per posar les teves mans sobre mi.
Aleshores, tots dos, vam emprendre camins.
Camins de llargues nits amb el cor bategant i camins d’albes fosques amb recança,
camins assolellats entre durs còdols i camins encaixats que fan olor de frescor.
Tenia setze anys, no sabia res de l’amor; amb tu, a poc a poc, em vaig embriagar del món.
Dempuèi parlèrem del libre, sustot de las cartas mai pertocantas del recuèlh. Danièla Julien respondèt totas las questions qu’aviam, tant sobre lo libre coma de questions del sieu engatjament amb l’occitanisme e amb l’occitan. L’autora racontèt qu’aprenguèt de son paire e de sa grand l’occitan, mas que foguèt a l’universitat, a las annadas 60, quand coneguèt tot d’escrivans occitans coma Robèrt Lafont, Jòrdi Gròs, Max Roqueta e Yves Roqueta, que s’engatgèt vertadièrament amb l’occitan. Nos racontèt l’importància de la transmission de la lenga perque es quand i a tot un ligam afectiu.
Del libre nos racontèt qualas de las istòrias èran causas que li avián racontat d’autras personas, qualas èran d’anecdòtas familiaras e qualas èran inventadas. Tanben nos racontèt que la carta «A Robèrt» es autobiografica, qu’èra una istòria reala e que vertadièrament l’escriguèt al sieu amic Robèrt Lafont, ja mòrt quand succediguèt l’anecdòta.
Danièla Julien diguèt que causiguèt de far de cartas amb doas restriccions: començar sempre per la mateissa frasa e alternar los narrators masculins e los femenins, per ne far uns sòrta de reivindicacion feminista. Per a ela, aquò foguèt un exercici d’escritura. Diguèt qu’aimava mai d’escriure tèxtes brèus, mai poetics que narratius e que jamai aviá escrit un roman, que benlèu ne sabriá pas. Çò que la fa escriure es la vida, lo monde que sofrís, quand es urosa o quand l’es pas.
Diguèt tanben que pensa pas qu’es escrivana, siquenon qualqu’un qu’escriu quand a pro de temps, disponibilitat e sustot quand i a qualque causa pertocant. L’usatge de l’occitan es sustot una manièra d’èsser fidèl a son paire, un òme que la marquèt per sas rasigas a la tèrra e a la natura (dins lo libre la carta «A Magalona» es un omenatge a el).
Tanben nos racontèt que qualques tèxtes son violents perque quand èra pichona i aviá la violéncia de la guèrra, que en aquel temps la societat èra mai violenta e es coma vivián dins l’ostal de son paire. Ela pensa que la violéncia pot matar, coma dins la carta «A mon paire».
Coma podètz imaginar aqueles que venguèretz pas, la session foguèt tras que interessant. Nos cal mercejar l’autora Danièla Julien per sa paciéncia amb las dificultats tecnicas e sustot per sas aportacions preciosas que nos an permés de comprene melhor la varietat de temas del libre e an enriquit la discussion. Tanben voldriam mercejar totes los membres del club per vòstra participacion activa, sense vosautres auriam pas de club!
La session venenta del Club de Lectura serà lo divendres 13 de setembre.
Sèm contentas de vos anonciar que legirem un vertadièr classic de la literatura occitana:
Lo libre de Catòia de Joan Bodon
E mai, es un libre aisit de trapar revirat al catalan!
La version en occitan es malaisida de crompar, vos recomandem de la cercar a las bibliotècas publicas, que la podretz trapar.
Bon estiu e bonas lecturas!
Esther Lucea i Dolors Català
Lo libre de Catòia. Joan Bodon. 2010. IEO edicions – IDECO
Llibre Catoia l’enfarinat (traducció al català d’Artur Quintana). Bodon, Joan. Club Editor, 2009:
El podeu trobar a llibreries com ara Ona Llibres : https://www.onallibres.cat/catoia-l-enfarinat
O bé, a la Xarxa de Biblioteques de la Diputació de Barcelona: https://aladi.diba.cat/search*cat/?searchtype=t&searcharg=catoia&searchscope=171&from=bv_home
Conversem amb Artur Quintana (amb motiu del Centenari de Joan Bodon): https://caoc.cat/conversem-amb-artur-quintana/
Conversem amb Maria Bohigas (Club Editor): https://caoc.cat/conversem-amb-maria-bohigas/